Ο Απρίλιος είναι μήνας αφιερωμένος στην ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για τον Αυτισμό. Τι σημαίνει όμως αυτό; Πολλά λέγονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και γενικότερα στο internet. Ποιος ο σκοπός; Η ενημέρωση του κόσμου με σκοπό την καλύτερη ένταξη τον ατόμων με αυτισμό στην κοινωνία. Είναι αλήθεια πως το να γνωρίζεις για τα άτομα με Αυτισμό (ή καλύτερα με Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή, ΔΑΔ) είναι κάτι πολύ σημαντικό για να κατανοήσεις, να δεχτείς, να αγκαλιάσεις και συχνά να βοηθήσεις στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα άτομα αυτά στην καθημερινότητα τους.
Τι είναι ο αυτισμός;
Οι «διαταραχές του αυτιστικού φάσματος», όπως λέγονται, είναι μια σειρά από πολύπλοκες αναπτυξιακές διαταραχές που επηρεάζουν:
- τη σκέψη
- το συναίσθημα
- τη γλώσσα
- την ικανότητα να σχετίζεσαι με άλλους ανθρώπους
Στον αυτισμό επηρεάζεται η λειτουργικότητα του εγκεφάλου και η σοβαρότητα των συμπτωμάτων διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Η διάγνωση γίνεται στην παιδική ηλικία- περίπου 1 στα 110 παιδιά.
Είναι 3 έως 4 φορές πιο συνήθης στα αγόρια παρά στα κορίτσια.
Ο αυτισμός είναι μία διαταραχή που διαρκεί σε όλη τη ζωή στις περισσότερες περιπτώσεις, αν και υπάρχουν όλο και περισσότερες περιπτώσεις παιδιών με αυτισμό που καταφέρνουν να λειτουργήσουν ανεξάρτητα και να ζήσουν μία γεμάτη ζωή.
Συμπτώματα του αυτισμού
- Προβλήματα επικοινωνίας- δυσκολία στη χρήση και την κατανόηση της γλώσσας
- Κάποια παιδιά με αυτισμό εστιάζουν την προσοχή τους και την ομιλία τους σε λίγα μόνο συγκεκριμένα θέματα, κάποια συχνά επαναλαμβάνουν φράσεις και κάποια έχουν πολύ περιορισμένο λόγο
- Δυσκολία στις σχέσεις τους με τους άλλους ανθρώπους, τα πράγματα και τα γεγονότα- δυσκολία στις φιλικές σχέσεις, στην ανθρώπινη δι’ αντίδραση
- Επαναλαμβανόμενες σωματικές κινήσεις ή συμπεριφορές- φτερούγισμα των χεριών ή επανάληψη ήχων και φράσεων
- Πολλά παιδιά με αυτισμό είναι προσηλωμένα σε σταθερές ρουτίνες δραστηριοτήτων, απεχθάνονται τις αλλαγές και δυσκολεύονται να προσαρμοστούν σε καινούρια περιβάλλοντα ή καταστάσεις
- Πολλοί άνθρωποι με αυτισμό έχουν φυσιολογικές γνωστικές ικανότητες, ενώ άλλοι όχι
- Κάποιοι πιθανώς να εμφανίσουν προβλήματα ύπνου ή επιληψία
Γενικώς τα συμπτώματα διαφέρουν από άτομο σε άτομο, από σοβαρά έως ελαφρά και συχνά αλλάζουν στο πέρασμα του χρόνου.
Διάγνωση του αυτισμού
Η πρώιμη διάγνωση είναι σημαντική για τον περιορισμό των συμπτωμάτων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των παιδιών με αυτισμό και των οικογενειών τους.
Δεν υπάρχει κάποια ειδική ιατρική εξέταση για τον αυτισμό – η διάγνωση βασίζεται στην παρατήρηση του τρόπου συμπεριφοράς του παιδιού σε σχέση με τους συνομήλικούς του και στη συζήτηση των ειδικών με τους γονείς και το παιδί.
Αίτια του αυτισμού
Τα ακριβή αίτια δεν είναι σαφή.
Διάφοροι παράγοντες συμβάλλουν στην εκδήλωση του αυτισμού, όπως:
- Κληρονομικότητα
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες
- Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος όταν υπάρχει στην οικογένεια κάποιος συγγενής με αυτισμό
- Οι έρευνες έχουν δείξει ότι δε σχετίζεται με κακές ή λανθασμένες συμπεριφορές των γονέων ή με τα εμβόλια
Θεραπεία του αυτισμού
Αν και δεν υπάρχει ριζική θεραπεία για τον αυτισμό, η πρώιμη διάγνωση μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να βελτιωθούν.
Οι θεραπείες στοχεύουν στη βελτίωση της συμπεριφοράς, των κοινωνικών δεξιοτήτων, των μαθησιακών ικανοτήτων και του λόγου.
Οι θεραπείες περιλαμβάνουν επίσης στήριξη και εκπαίδευση των γονέων.
Πολύ συχνά παιδιά και ενήλικες με αυτισμό έχουν και άλλες ψυχολογικές δυσκολίες, όπως:
- άγχος
- διάσπαση της προσοχής
- υπερκινητικότητας
- επιθετικότητα
- κατάθλιψη
Αυτά αντιμετωπίζονται με φαρμακευτική θεραπεία ή και ψυχοθεραπεία.
Χρήση εναλλακτικών θεραπειών, όπως διατροφικά συμπληρώματα ή ειδικές δίαιτες είναι συχνές, χωρίς όμως να υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση για αυτές, κάποιες μάλιστα μπορεί να έχουν και αρνητικές συνέπειες.
Γι’ αυτό καλό είναι να ζητείται ιατρική συμβουλή.
Συμβουλές προς τους γονείς
- Μάθετε όσα περισσότερα μπορείτε για τον αυτισμό
- Παρέχετε στα παιδιά ένα περιβάλλον σταθερό με προγραμματισμένες δραστηριότητες
- Συνδεθείτε με άλλους γονείς παιδιών με αυτισμό
- Ζητήστε επαγγελματική βοήθεια
- Αφιερώστε χρόνο στον εαυτό σας και στα άλλα μέλη της οικογένειας.
- Το να έχεις ένα παιδί με αυτισμό επηρεάζει όλη την οικογένεια.
- Μπορεί να δημιουργεί άγχος, να είναι χρονοβόρο και οικονομικά δυσβάσταχτο.
- Δίνετε προσοχή στην καλή σωματική και συναισθηματική υγεία όλης της οικογένειας, είναι σημαντικό.
Αυτό όμως είναι η μία πλευρά του νομίσματος. Για όσους έχουν παιδιά με ΔΑΔ.
Οι υπόλοιποι που έχουν ”φυσιολογικά” παιδιά πως μπορούν να βοηθήσουν;;;;
Υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε.
- Να ενημερωθούμε πως μπορούμε να μιλήσουμε για το θέμα αυτό στα παιδία μας στο σπίτι, στο σχολείο ή στην γειτονία
- Να εντάξουμε το παιδί με ΔΑΔ στην παρέα του παιδιού μας
- Να καλέσουμε το παιδί με ΔΑΔ στο πάρτι μας
- Να μάθουμε στα παιδία μας να υποστηρίζουν την διαφορετικότητα
- Να κοιτάζουμε με θαυμασμό τους γονείς με παιδί με ΔΑΔ
- Να βρούμε λύσεις για τις δυσκολίες των παιδιών αυτών στο σχολείο
- Να εντάξουμε τα παιδία αυτά σε μια αθλητική, μουσική, ή άλλη ομάδα
- Να προσλάβουμε άτομα με ΔΑΔ στην δουλεία μας
- Κ.α. πολλά
Για την επιτυχημένη διαδικασία μάθησης σε αυτιστικά παιδιά, ένα μεγάλο ρόλο παίζει το προσαρμοσμένο υλικό αλλά και η ειδικευμένη διδασκαλία, δηλαδή ο τρόπος μάθησης. Οι θεραπευτές σας είναι καταρτισμένοι να αναγνωρίζουν τον πιο κατάλληλο τρόπο διδασκαλίας για το κάθε παιδί και να σας δίνουν οδηγίες για το πώς να εφαρμόσετε και εσείς αυτό τον τρόπο εκμάθησης.
Από την άλλη πλευρά, οποιαδήποτε δραστηριότητα κάνετε μαζί με το παιδί σας είναι πιο πιθανό να το ωφελήσει παρά να το βλάψει. Φτάνει όμως να είστε σίγουροι πως το παιδί είναι χαρούμενο να εμπλακεί στην δραστηριότητα. Πρέπει να πάρετε σοβαρά υπόψη πως ο χρόνος που θα περάσετε μαζί με το παιδί σας πρέπει να είναι ευχάριστος και η διαδικασία δεν θα ματαιώσει εσάς και το παιδί. Πολλοί γονείς παρακινούμενοι από το άγχος της προόδου πιέζουν το παιδί τους να ασχοληθεί με δύσκολες ή χρονοβόρες για αυτό δραστηριότητες. Με αποτέλεσμα, το παιδί να προβαίνει σε ανεπιθύμητες συμπεριφορές και άρνηση προς την διαδικασία της μάθησης και οι γονείς να κουράζονται πολύ νωρίς.
Παρακάτω θα βρείτε μια λίστα ιστοσελίδων με δωρεάν ΥΛΙΚΟ για την ΔΑΦ:
Στην σελίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου θα βρείτε: γενικό εκπαιδευτικό υλικό, λογισμικά και υλικό για παιδία με προβλήματα όρασης και ακοής καθώς και σχολικά εγχειρίδια.
Στην σελίδα e-yliko.gr θα βρείτε ηλεκτρονικά παιχνίδια για υπολογιστή σε σχέση με τους αριθμούς, ποσότητες, χρώματα-σχήματα, χρήματα και κυκλοφοριακή αγωγή.
Μια συλλογή λογισμικού από το Πανεπιστήμιο Αθηνών θα βρείτε και στη Συλλογή ΑΘΗΝΑ.
Στην σελίδα ΕΠΙΝΟΗΣΗ θα το παιχνίδι περιπέτειας ΜΑΓΙΚΟ ΦΙΛΤΡΟ.
Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων ανέπτυξε δύο πολύ χρήσιμα λογισμικά το ΕΥ-ΔΟΜΗ και ΥΠΕΡ-ΔΟΜΗ
Eva-edu: Εκπαιδευτικό υλικό για παιδιά στο φάσμα του αυτισμού, π.χ. κοινωνικές ιστορίες, προγράμματα αυτορρύθμισης κ.α
Emathima : Περιέχει εκπαιδευτικό υλικό για όλες τις τάξεις του δημοτικού σχολείου καθώς και υλικό ειδικής εκπαίδευσης.
e-selides : 8100 αρχεία με υλικό Α/μιας εκπαίδευσης, χειροτεχνίες, γιορτές, μουσική κ.α.
Θρανία: σχολικά βοηθήματα, φύλλα εργασίας, δραστηριότητες, κατασκευές και συμπληρωματικό υλικό για μαθητές του δημοτικού.
Ο Ξεχωριστός κόσμος της ειδικής αγωγής: Μια πολύ οργανωμένη σελίδα με πλούσιο και ΔΩΡΕΑΝ υλικό
www.kidmedia.gr: Δωρεάν τα λογισμικά της Kidmedia τουλάχιστον μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2015.
Υπάρχουν βέβαια και τα ξενόγλωσσα sites που μπορούν να σας φάνουν χρήσιμα.
